TP.HCM Quyết tâm Bứt phá: Siết chặt tiến độ các dự án tỉ đô

Tại phiên họp Ban Chỉ đạo phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị chiều 14-11, Bí thư Thành ủy TP.HCM Trần Lưu Quang yêu cầu toàn hệ thống chính trị phải tập trung hoàn thành 6 tuyến metro nội đô và 2 tuyến đường sắt quốc gia. Ông nhấn mạnh TP.HCM đang có những điều kiện và cơ chế (từ các Nghị quyết mới) thuận lợi nhất để gỡ bỏ mọi điểm nghẽn.

Ông Quang đặt ra ba nguyên tắc giám sát then chốt: thứ nhất phải có người chịu trách nhiệm, thứ hai phải có mục tiêu, và thứ ba là phải có thời gian hoàn thành cụ thể.

Tăng tốc nhờ cơ chế đột phá

Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được chia sẻ tại Ngày hội Đại đoàn kết, TP đang đặt nhiều kỳ vọng trở thành siêu đô thị và đột phá hạ tầng là nhiệm vụ tiên quyết. Ông dự báo đầu năm 2026, TP.HCM sẽ trở thành "đại công trình" với việc triển khai đồng loạt các dự án lớn như trung tâm tài chính, Khu liên hợp thể thao Rạch Chiếc, các công trình văn hóa và đặc biệt là hệ thống đường sắt, metro.

Nhiều dự án lớn đã chuyển mình nhờ sự quyết tâm và các cơ chế mới:

• Metro số 2: Sau 15 năm vướng mắc về vốn ODA, Thành ủy đã thống nhất chuyển sang đầu tư công từ tháng 3-2025. Nhờ áp dụng cơ chế chỉ định thầu tư vấn, dự án đã rút ngắn thời gian từ 6-8 tháng và dự kiến khởi công vào ngày 15-1-2026.

• Đường sắt tốc độ cao Bến Thành - Cần Giờ: Dự án do Vinspeed đề xuất đã hoàn thiện thủ tục nhanh chóng, dự kiến khởi công vào ngày 19-12. Tuyến đường này được kỳ vọng sẽ rút ngắn hành trình từ Bến Thành ra Cần Giờ xuống chỉ còn 20 phút.

• Các tập đoàn lớn như Vingroup, Thaco cũng bày tỏ sự tin tưởng, tham gia nghiên cứu các dự án quy mô khác như không gian ngầm Bến Thành hay tuyến Bến Thành - Thủ Thiêm - sân bay Long Thành.

Hàng loạt dự án lớn đồng loạt về đích và khởi công

Đầu năm 2026 được xem là bệ phóng hạ tầng của TP.HCM:

Nhóm sắp hoàn thành (cuối năm nay): Cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, phần lõi đường vành đai 3 (đoạn qua TP Thủ Đức), và một phần nút giao An Phú.

Nhóm khởi công trong thời gian tới:

• Tháng 11-2025: Dự án mở rộng đường nối cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây.

• Tháng 12-2025: 2 đoạn đường vành đai 2 và cầu đường Nguyễn Khoái.

• Năm 2026: Cao tốc TP.HCM - Mộc Bài, đường vành đai 4 TP.HCM.

Đặc biệt, việc tận dụng cơ chế Nghị quyết 98 đã giúp TP.HCM và các phường xã đẩy nhanh công tác giải phóng mặt bằng cho 4 dự án BOT cửa ngõ (Quốc lộ 1, 13, 22 và đường trục Bắc - Nam), dự kiến khởi công trong năm 2026, tạo nền tảng cho hệ thống đường tốc độ nhanh kết nối với các đường vành đai và cao tốc.

Siết chặt kỷ luật công vụ và chế tài thưởng - phạt

Trước khối lượng công việc đồ sộ, các chuyên gia nhấn mạnh yêu cầu kiểm soát chặt chẽ tiến độ.

• TS Võ Kim Cương yêu cầu TP.HCM phải bám sát "găng tiến độ" ngay từ khi ký hợp đồng, xem mốc thời gian là cam kết không thể phá vỡ, và nâng cao kỷ luật công vụ, lấy hiệu quả dự án làm thước đo đánh giá cán bộ.

• TS Đinh Thế Hiển cảnh báo TP cần giải quyết dứt điểm các dự án chậm trễ (như nút giao An Phú) và phải cụ thể hóa cơ chế thưởng - phạt để khích lệ người làm tốt, răn đe trường hợp trì trệ. Ông xem việc chống lãng phí là "thanh gươm" để xử lý nghiêm các trường hợp chậm tiến độ, cản trở sự phát triển.

Việc kiểm soát tiến độ chặt chẽ sẽ giúp các cơ chế mới tạo ra "quả ngọt" nhanh chóng. Mỗi công trình hoàn thành không chỉ mở rộng kết nối, giảm ùn tắc mà còn nâng cao chất lượng sống và chỉ số hạnh phúc đô thị – mục tiêu cuối cùng của một siêu đô thị hiện đại.

Hợp tác liên vùng

TP.HCM cũng đang tăng cường kết nối hạ tầng với các địa phương lân cận:

• Với Đồng Nai: Thống nhất triển khai sớm các dự án cao tốc đô thị Hồ Tràm - sân bay Long Thành và các cầu lớn (Cát Lái, Đồng Nai 2, Phú Mỹ 2), đặt mục tiêu khởi công cuối 2025 - đầu 2026.

• Với Tây Ninh: Đẩy nhanh tiến độ vành đai 3, 4 và hỗ trợ 1.806 tỉ đồng để giải phóng mặt bằng cao tốc TP.HCM - Mộc Bài (áp dụng cơ chế liên vùng của Nghị quyết 98).