Tranh luận "Nóng" tại Quốc hội về Chính sách Thai sản: Nên tăng 1 tháng hay 3 tháng cho con thứ hai?

I. Quan điểm 1: Cần Cân nhắc Kỹ lưỡng và Linh hoạt (Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga – Hải Phòng)

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga bày tỏ sự đồng tình về mặt cảm xúc với chính sách này, nhưng lại yêu cầu Quốc hội phải cân nhắc kỹ lưỡng về các hệ quả kinh tế và xã hội, bởi quy định này có thể tạo ra rào cản vô tình đối với lao động nữ.

1. Nguy cơ Phân biệt đối xử và Tác động đến Sự nghiệp:

• Doanh nghiệp e ngại: Kéo dài thời gian nghỉ thai sản có thể khiến doanh nghiệp ngại tuyển dụng hoặc bố trí lao động nữ vào các vị trí quan trọng do lo ngại công việc bị gián đoạn và chi phí phát sinh. Điều này làm gia tăng nguy cơ phân biệt đối xử về giới trong tuyển dụng.

• Lao động trẻ/chất lượng cao e ngại: Đối với nhóm phụ nữ coi trọng sự nghiệp, chính sách tăng thời gian nghỉ này có thể tạo tâm lý lo lắng rằng việc vắng mặt dài hơn sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến cơ hội thăng tiến và đánh giá hiệu quả công việc.

2. Đề xuất Thay đổi Chính sách:

Đại biểu Nga đề nghị thay đổi hướng tiếp cận chính sách theo các điểm sau:

• Quy định mở và phân biệt: Nên có quy định mở, phân biệt giữa các nhóm nghề, ngành, khu vực trước khi áp dụng đại trà.

• Hỗ trợ doanh nghiệp: Bổ sung các biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp, giảm chi phí sử dụng lao động nữ, đồng thời có chính sách bảo đảm cơ hội thăng tiến bình đẳng cho phụ nữ sau thai sản.

• Mở rộng hỗ trợ thực chất: Thay vì chỉ kéo dài thời gian nghỉ thai sản cho phụ nữ, cần phát triển hệ thống nhà trẻ, cơ sở trông giữ trẻ từ 6 tháng tuổi, tạo điều kiện để phụ nữ chủ động quay lại công việc sớm hơn nếu có nhu cầu.

• Chia sẻ trách nhiệm giữa Vợ và Chồng: Nên thay đổi tư duy chính sách, cho phép vợ hoặc chồng đều có thể nghỉ dài ngày chăm sóc con mới sinh. Đề xuất cơ chế linh hoạt để cả hai vợ chồng phân bổ tổng thời gian nghỉ (không quá 7 hoặc 8 tháng) tùy theo lựa chọn của gia đình.

II. Quan điểm 2: Cần tăng thêm 3 tháng để đảm bảo Sức khỏe và Sự phát triển của Trẻ (Đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt – Đắk Lắk)

Trái ngược với quan điểm trên, đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt cho rằng việc chỉ tăng 1 tháng nghỉ thai sản và 5 ngày nghỉ cho nam giới là chưa phù hợp với thực tiễn và không đủ mạnh để tạo động lực sinh con thứ hai.

1. Lý do Đề nghị tăng thêm 3 tháng:

• Gánh nặng gấp đôi: Khi sinh con thứ hai, người mẹ phải dành thời gian chăm sóc, nuôi dưỡng con gấp đôi vì phải tiếp tục chăm sóc cả người con thứ nhất. Điều này đòi hỏi một khoảng thời gian nghỉ ngơi và nuôi dưỡng dài hơn.

• Căn cứ khoa học về sức khỏe: Khoảng 12 tháng sau sinh là thời kỳ đặc biệt nhạy cảm đối với sức khỏe thể chất, tinh thần và kinh tế của người mẹ, cũng như sự phát triển của con trẻ.

• Nền tảng cho tương lai: Trẻ em dưới 12 tháng tuổi rất cần sự chăm sóc, nuôi dưỡng kỹ lưỡng từ người mẹ (dinh dưỡng, theo dõi vận động, tâm sinh lý), đây là nền tảng cho sức khỏe, trí tuệ và thể lực của công dân sau này.

2. Đề xuất cụ thể:

Đại biểu Nguyệt đề nghị dự thảo luật nên tăng thời gian nghỉ thai sản cho phụ nữ sinh con thứ hai là 3 tháng (tức là tổng cộng 8 tháng) và giao quyền cho người phụ nữ được quyết định thời gian nghỉ ngơi khi họ có nhu cầu.

Tóm lại, cuộc thảo luận cho thấy sự cần thiết phải cân bằng giữa mục tiêu khuyến khích sinh đẻ và bảo vệ sự nghiệp của lao động nữ, đồng thời xem xét lại trách nhiệm chăm sóc con cái giữa vợ và chồng.