Thượng viện Mỹ đạt thỏa thuận, tiến tới chấm dứt đợt đóng cửa chính phủ lịch sử

I. Bước ngoặt then chốt tại Thượng viện

• Kết quả bỏ phiếu: Cuộc bỏ phiếu then chốt để vượt qua cơ chế Câu giờ (Filibuster) đạt 60 phiếu thuận và 40 phiếu chống. Đây là con số tối thiểu (60 phiếu) cần thiết để thúc đẩy dự luật.

• Thỏa thuận cấp ngân sách: Thỏa thuận đạt được sẽ cấp ngân sách cho chính phủ đến ngày 30-1-2026 và bao gồm toàn bộ kinh phí cho Chương trình Hỗ trợ Dinh dưỡng Bổ sung (SNAP) đến hết năm tài khóa (30-9-2026).

• Nhóm Dân chủ ôn hòa: Chuyển biến này xảy ra khi 7 thượng nghị sĩ Dân chủ và 1 thượng nghị sĩ độc lập đã cùng bỏ phiếu với đa số phe Cộng hòa, phá vỡ thế bế tắc trước đó.

II. Nguồn gốc của sự chia rẽ trong Đảng Dân chủ

Trước đây, phe Dân chủ phản đối các dự luật chi tiêu ngắn hạn nhằm gây áp lực để gia hạn các khoản trợ cấp quan trọng theo Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Hợp túi tiền (ACA). Tuy nhiên, việc chính phủ đóng cửa kéo dài đã gây ra những hậu quả nghiêm trọng, buộc các nghị sĩ phải thay đổi.

• Phe phản đối: Lãnh đạo phe thiểu số tại Hạ viện, ông Hakeem Jeffries, và Lãnh đạo phe thiểu số tại Thượng viện, ông Chuck Schumer, cùng Hạ nghị sĩ Greg Casar đã chỉ trích thỏa thuận, gọi đó là "sự phản bội" hoặc "hành động đầu hàng" vì không gia hạn ngay lập tức các khoản tín dụng thuế của ACA.

• Phe ôn hòa bảo vệ quyết định: Các nghị sĩ Dân chủ ôn hòa, như Thượng nghị sĩ Tim Kaine, bảo vệ quyết định của mình. Họ cho rằng đây là thỏa thuận tốt nhất có thể đạt được và cử tri mong muốn họ hành động để chấm dứt đóng cửa chính phủ.

• Áp lực từ Hậu quả: Thượng nghị sĩ độc lập Angus King cho biết yếu tố cuối cùng thuyết phục đủ số nghị sĩ Dân chủ nhượng bộ chính là hậu quả ngày càng nghiêm trọng của việc chính phủ đóng cửa (ví dụ: cấm các cơ quan liên bang sa thải nhân viên đến 30-1-2026 và đảm bảo trả bù lương).

III. Tác động tiếp theo

1. Chuyển sang Hạ viện: Sau khi Thượng viện thông qua, dự luật sẽ cần được Hạ viện (vốn đang nghỉ dài) phê chuẩn và sau đó gửi tới Tổng thống Donald Trump ký ban hành. Quá trình này có thể kéo dài thêm vài ngày.

2. Đòn bẩy chính trị: Dù có sự chia rẽ, Đảng Dân chủ đã đạt được cam kết từ phe Cộng hòa về việc tổ chức một cuộc bỏ phiếu vào tháng 12 về việc gia hạn các khoản trợ cấp theo Đạo luật ACA. Điều này đặt áp lực lên phe Cộng hòa phải hành động về chi phí y tế hoặc đối mặt với sự phản ứng của cử tri.

3. Phản ứng của Thị trường: Ngay sau động thái tại Thượng viện, lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ kỳ hạn 10 năm đã tăng, phản ánh sự lạc quan của thị trường về việc chính phủ sắp mở cửa trở lại. Giới chuyên gia dự đoán chính phủ có thể mở cửa trở lại sớm nhất là vào ngày 14-11.