Cảnh báo bệnh dại gia tăng trong mùa nắng nóng

Trường hợp đáng tiếc từ sự chủ quan

Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương mới đây đã tiếp nhận một bệnh nhân nam 62 tuổi, làm nghề lái xe tại Bắc Ninh, nhập viện trong tình trạng nguy kịch. Ông bị chó hàng xóm cắn vào chân khoảng ba tháng trước nhưng không đến cơ sở y tế để xử lý hay tiêm phòng. Mặc dù con chó có biểu hiện bất thường và được chủ nhà bán đi sau đó, bệnh nhân vẫn chủ quan không thực hiện các biện pháp phòng ngừa.

Khoảng ba ngày trước khi nhập viện, ông có biểu hiện hoảng loạn, ăn uống khó khăn, sợ nước và gió – những triệu chứng điển hình của bệnh dại. Tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương, các bác sĩ chẩn đoán ông có khả năng cao đã mắc bệnh dại ở giai đoạn toàn phát – giai đoạn nguy hiểm nhất, khi virus đã tấn công hệ thần kinh trung ương và hầu như không còn khả năng cứu chữa.

Căn bệnh không khoan nhượng

Theo các chuyên gia y tế, bệnh dại là một bệnh nhiễm virus gây viêm não tủy cấp tính, lây truyền từ động vật (chủ yếu là chó, mèo) sang người qua vết cắn, cào hoặc nước bọt tiếp xúc với niêm mạc hoặc vùng da bị trầy xước. Khi virus đã vào hệ thần kinh và phát bệnh, 100% bệnh nhân sẽ tử vong nếu không được tiêm phòng sớm ngay sau phơi nhiễm.

Tiến sĩ, bác sĩ Trần Văn Bắc, Phó Trưởng khoa Cấp cứu của Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương nhấn mạnh: “Một khi bệnh dại đã phát bệnh, người bệnh gần như không còn hy vọng sống sót. Mọi nỗ lực y học đều trở nên vô nghĩa nếu không kịp thời tiêm phòng sau phơi nhiễm.”

Đừng chờ đợi – hãy hành động ngay

Bác sĩ Nguyễn Nguyên Huyền, Giám đốc Trung tâm Phòng chống dịch và tiêm chủng của Bệnh viện cũng đưa ra khuyến cáo: “Ngay khi bị chó, mèo hay động vật khác cắn hoặc cào, cần rửa sạch vết thương bằng xà phòng và nước dưới vòi chảy trong ít nhất 15 phút. Tuyệt đối không dùng thuốc lá, không đắp lá, không đổ rượu hay bất kỳ phương pháp dân gian nào lên vết thương. Sau đó, phải đến cơ sở y tế để được tư vấn và tiêm vaccine, huyết thanh kháng dại càng sớm càng tốt.”

Đặc biệt, người dân không nên chủ quan chờ theo dõi vật nuôi, nhất là khi vật nuôi không thể theo dõi được hoặc có biểu hiện lạ. Việc tiêm phòng sau khi đã tiếp xúc với động vật nghi nhiễm là cách duy nhất để cứu sống bản thân.

Những hiểu lầm nguy hiểm

Hiện vẫn còn một bộ phận người dân tin rằng vaccine phòng dại có hại, có thể gây tác dụng phụ hoặc ảnh hưởng đến sức khỏe lâu dài. Theo bác sĩ Huyền, đây là nhận thức sai lầm và cực kỳ nguy hiểm. “Tất cả các loại vaccine dại đang lưu hành đều đã được kiểm nghiệm kỹ lưỡng về chất lượng và độ an toàn, không chứa virus sống, không gây hại nếu tiêm đúng chỉ định. Một mũi tiêm có thể cứu cả cuộc đời – đừng đánh đổi tính mạng vì sợ tiêm.”

Hãy tiêm phòng cho thú nuôi

Để chủ động phòng chống bệnh dại, Bộ Y tế khuyến cáo người dân cần tiêm vaccine dại cho 100% chó, mèo trong nhà và nhắc lại hằng năm. Khi ra đường, chó cần được rọ mõm và xích lại. Tránh chọc phá hoặc trêu ghẹo vật nuôi, nhất là với trẻ em. Đặc biệt, đừng nghĩ rằng vật nuôi trong nhà là an toàn nếu chúng chưa được tiêm phòng đầy đủ – bởi virus dại có thể tồn tại tiềm ẩn mà không biểu hiện ra ngoài trong thời gian dài.

Những người làm công việc thường xuyên tiếp xúc với chó, mèo như bác sĩ thú y, người chăm sóc động vật, nhân viên kiểm lâm hay du khách đến vùng có nguy cơ cao cũng được khuyến nghị nên tiêm phòng dại trước phơi nhiễm.

Không có cơ hội thứ hai

Mỗi năm, Việt Nam vẫn ghi nhận hàng chục ca tử vong vì bệnh dại – phần lớn do người dân chủ quan, không xử lý đúng cách khi bị động vật cắn hoặc không tiêm phòng kịp thời. Đây là một con số đáng báo động trong khi bệnh hoàn toàn có thể phòng ngừa được bằng những biện pháp đơn giản, hiệu quả.

“Bệnh dại không cho cơ hội thứ hai. Một mũi tiêm đúng lúc có thể cứu mạng – đừng để sự thiếu hiểu biết hoặc chủ quan phải trả giá bằng cả mạng sống,” các chuyên gia nhấn mạnh.