Chênh lệch điểm tổ hợp: Thí sinh cần chiến lược xét tuyển rõ ràng

Tổ hợp giảm mạnh từ 24 điểm trở lên

Dữ liệu từ điểm thi tốt nghiệp THPT do báo Tuổi Trẻ phân tích cho thấy, năm nay, số thí sinh đạt mức điểm cao trong các tổ hợp xét tuyển truyền thống như A00 (Toán – Lý – Hóa), A01 (Toán – Lý – Anh), B00 (Toán – Hóa – Sinh), C00 (Văn – Sử – Địa), D01 (Toán – Văn – Anh) đều sụt giảm đáng kể.

• Tổ hợp A00: Năm 2024 có trên 101.000 thí sinh đạt từ 24 điểm trở lên; năm nay giảm còn khoảng 29.000. Riêng mốc 27 điểm, số lượng cũng giảm một nửa.

• Tổ hợp C00: Năm ngoái có trên 195.000 thí sinh đạt từ 24 điểm trở lên, nay còn 56.000; ở mốc 27 điểm, từ 42.000 giảm xuống chỉ còn hơn 9.200.

• Tổ hợp B00: Sụt giảm nặng nhất. Số thí sinh đạt từ 24 điểm trở lên giảm từ hơn 71.000 còn 5.900 – tức giảm đến hơn 12 lần. Mức điểm nhiều thí sinh đạt nhất chỉ quanh 16 – 17 điểm.

• Tổ hợp A01: Mốc 24 điểm giảm từ 80.000 còn 13.000. Với 27 điểm, chỉ còn hơn 1.100 thí sinh – bằng khoảng 1/8 so với năm ngoái.

• Tổ hợp D01: Có mức giảm "sốc" nhất. Từ hơn 163.000 thí sinh đạt từ 24 điểm trở lên (2024) nay chỉ còn khoảng 13.000; đặc biệt mốc 27 điểm chỉ có… 276 thí sinh (giảm hơn 60 lần).

Từ 18 – 22 điểm, phổ điểm rải đều và vẫn có lượng lớn thí sinh, cho thấy cuộc cạnh tranh năm nay tập trung chủ yếu vào khung điểm trung bình – khá. Các khối như C00 và D01 có số thí sinh ở ngưỡng này rất đông – trên 130.000 người, trong khi tổ hợp B00 hay A01 lại đang gặp bất lợi đáng kể.

Phổ điểm chênh lệch: Cơ hội không chia đều

Một vấn đề nổi lên là sự thiếu công bằng khi nhiều trường đại học vẫn xét tuyển theo điểm chuẩn chung cho tất cả tổ hợp. Trong khi điểm tổ hợp có độ chênh đáng kể, việc không phân biệt tổ hợp xét tuyển sẽ khiến thí sinh ở tổ hợp có điểm trung bình thấp hơn bị thiệt thòi – đặc biệt khi môn thi như toán và tiếng Anh năm nay được đánh giá là khó nhất.

Nhiều trường như Đại học Kinh tế TP.HCM, Công nghiệp TP.HCM, Ngân hàng TP.HCM hay Tài chính – Marketing hiện vẫn chưa tính đến việc tách điểm chuẩn theo từng tổ hợp, dù nhận thấy rõ sự bất bình đẳng trong dữ liệu phổ điểm.

Theo trưởng phòng đào tạo một trường đại học tại TP.HCM, việc xét điểm chuẩn chung là "thuận lợi cho nhà trường nhưng không công bằng cho thí sinh", đặc biệt trong bối cảnh phổ điểm năm nay biến động mạnh và thí sinh chỉ thi 4 môn (thay vì 6 môn như trước), nên tổ hợp lựa chọn hạn chế hơn.

Thí sinh cần chiến lược thông minh

Trong bối cảnh điểm cao khan hiếm và tổ hợp chênh lệch lớn, thí sinh cần chủ động điều chỉnh chiến lược chọn nguyện vọng, định vị bản thân theo phổ điểm, và đa dạng hóa phương thức xét tuyển.

1. Định vị bản thân trong phổ điểm quốc gia
Ông Trần Đình Lý – Phó hiệu trưởng Trường ĐH Nông Lâm TP.HCM – khuyên thí sinh cần tự so sánh điểm thi của mình với phổ điểm toàn quốc. Nếu đạt 24 điểm, cần xem mình đang nằm trong top bao nhiêu phần trăm để cân nhắc chọn trường vừa sức.

Đặc biệt, nên tránh nộp toàn bộ nguyện vọng vào các ngành/trường "top cao" mà không có phương án dự phòng.

2. Cân nhắc tổ hợp và phương thức xét tuyển

• Với các thí sinh tổ hợp C00, D01: cơ hội rộng mở ở mức điểm từ 20 – 23, nên ưu tiên vào các ngành học phù hợp khối xã hội.

• Thí sinh tổ hợp A01, B00: cần tỉnh táo lựa chọn ngành phù hợp, có thể tận dụng phương thức xét học bạ, xét tuyển kết hợp hoặc kỳ thi riêng nếu điểm thi không vượt trội.

• Đặc biệt thí sinh ngành y – dược (tổ hợp B00): Năm nay cơ hội cao hơn do số lượng thí sinh thi môn sinh giảm mạnh và mặt bằng điểm thấp hơn.

3. Lên danh sách nguyện vọng theo mức độ an toàn
Chuyên gia tư vấn khuyên nên chọn từ 5–7 nguyện vọng chất lượng, xếp theo mức độ rủi ro:

• 1–2 nguyện vọng “thử sức” (cao hơn năng lực một chút).

• 2–3 nguyện vọng vừa sức.

• 2–3 nguyện vọng an toàn nhưng vẫn yêu thích.

Hãy xếp nguyện vọng theo mức độ yêu thích, không theo độ khó, vì hệ thống sẽ xét từ trên xuống và không thay đổi sau khi nộp.

Các trường đại học có thể điều chỉnh theo thực tế

Một số trường cho biết đã bắt đầu tính đến phương án điều chỉnh điểm chuẩn cho từng tổ hợp nếu phát hiện chênh lệch quá lớn trong quá trình lọc ảo.

• Ông Nguyễn Quốc Anh – Phó hiệu trưởng Trường ĐH Công nghệ TP.HCM – cho biết sẽ chủ động hạ điểm chuẩn tổ hợp thấp nếu cần để đảm bảo công bằng cho thí sinh.

• Trường ĐH Tài chính – Marketing cũng đang xem xét kỹ phổ điểm để đưa ra phương thức xét tuyển phù hợp với thực tế.

• Trường ĐH Ngân hàng TP.HCM khẳng định sẽ có nhiều kịch bản tuyển sinh dự phòng, tùy theo phổ điểm thực tế và dữ liệu thí sinh đăng ký xét tuyển.

Cơ hội vẫn còn, nhưng cần tính toán kỹ

Dù điểm thi năm nay sụt giảm và chênh lệch giữa tổ hợp là rõ rệt, cơ hội vào đại học vẫn rộng mở với những thí sinh biết tính toán và điều chỉnh chiến lược hợp lý. Trong một mùa tuyển sinh đầy biến động, sự hiểu biết về phổ điểm và khả năng đưa ra quyết định đúng lúc sẽ là chìa khóa quan trọng.