Nhà vệ sinh trường học: Vấn đề nhỏ nhưng tác động lớn

Nhà vệ sinh – tiêu chí chọn trường của nhiều phụ huynh

Ngay ngày đầu làm thủ tục nhập học lớp 1 cho con, chị N.A (ngụ P.Tân Mỹ, TP.HCM) đã tìm đến khu nhà vệ sinh của trường để kiểm tra. Khi thấy cơ sở vật chất sạch sẽ, thoáng rộng, đúng như thông tin từng được chia sẻ trên mạng, chị mới yên tâm. Chị cho biết đã chứng kiến nhiều trẻ khi tan học lập tức chạy về nhà để đi vệ sinh vì sợ hoặc ngại dùng toilet ở trường. Việc này kéo dài có thể gây hại cho sức khỏe.

Với nhiều phụ huynh, ngoài uy tín giảng dạy, các tiêu chí về cơ sở vật chất, đặc biệt là toilet sạch sẽ và bữa ăn bán trú an toàn, dinh dưỡng, là yếu tố quyết định trong việc chọn trường cho con.

Hai vấn đề được Sở GD-ĐT TP.HCM yêu cầu ưu tiên

Tại buổi tập huấn nhân viên y tế trường học hè 2025, Sở GD-ĐT TP.HCM đã nêu rõ: trước thềm năm học mới, các trường phải tập trung cải thiện nhà vệ sinh và đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.

Bà Cao Thị Thiên Phúc, Trưởng phòng Học sinh, sinh viên, cho rằng chất lượng nhà vệ sinh phụ thuộc cả vào công tác quản lý lẫn ý thức học sinh. Theo bà, ý thức của học sinh có thể quyết định tới 30% độ sạch sẽ của công trình.

Một giáo viên kiêm nhân viên y tế tại một trường THPT ở P.Long Bình cho biết, dù nhà vệ sinh mới và được dọn thường xuyên, nhưng chỉ sau giờ ra chơi đã có thể trở nên bẩn, bốc mùi do học sinh xả giấy, nghịch nước, thậm chí phá hỏng chốt cửa. Có trường hợp còn sử dụng nhà vệ sinh để hút thuốc và tìm cách đối phó khi bị kiểm tra.

Trách nhiệm của nhà trường và giáo dục ý thức học sinh

Theo bà Phúc, ngoài việc dọn dẹp, nhân viên y tế cần khéo léo tuyên truyền, lồng ghép giáo dục ý thức giữ gìn vệ sinh vào các hoạt động trải nghiệm, sinh hoạt tập thể. Nhà trường cũng nên bố trí người trực, kiểm tra toilet vào các khung giờ trước và sau giờ ra chơi, đầu và cuối buổi học, để kịp thời xử lý vấn đề phát sinh.

Mô hình quản lý hiệu quả

Trường tiểu học Trần Hưng Đạo (P.Cầu Ông Lãnh) là một ví dụ điển hình. Nhà vệ sinh tại đây có máy xịt thơm, quạt thông gió, gương soi, giấy lau tay đầy đủ. Mỗi khu đều có sổ trực vệ sinh với chữ ký xác nhận của nhân viên và lãnh đạo phụ trách. Camera giám sát lắp ở bên ngoài để kịp thời nhắc nhở.

Trường còn duy trì nhóm học sinh tự quản “Đội áo xanh” để nhắc nhở bạn bè, kết hợp kiểm tra định kỳ và đột xuất. Nội dung giáo dục văn hóa vệ sinh được đưa vào tiết sinh hoạt lớp, sinh hoạt dưới cờ và chuyên đề “Điều em muốn nói” nhằm ghi nhận ý kiến từ học sinh.

Nhiều trường khác ở TP.HCM cũng đạt chuẩn cao, như Trường THCS Nguyễn Văn Phú (Q.11) và Trường tiểu học Trưng Trắc (P.Phú Thọ) với hệ thống toilet sạch sẽ, tiện nghi, thậm chí có phòng vệ sinh kinh nguyệt kèm nhà tắm, ổ cắm sấy tóc và sấy quần áo.

An toàn thực phẩm – nhiệm vụ song song

Ngoài nhà vệ sinh, chất lượng bữa ăn học đường cũng được nhấn mạnh. Sở GD-ĐT yêu cầu y tế học đường phải tham mưu kế hoạch kiểm tra bếp ăn, cơ sở cung cấp suất ăn, giám sát căn tin, đồng thời truyền thông về dinh dưỡng hợp lý và phòng chống ngộ độc thực phẩm. Việc phối hợp giữa trường, phụ huynh và y tế địa phương là yếu tố then chốt.

Rà soát, cải tạo trước năm học mới

Theo chỉ đạo, trước khi năm học bắt đầu, mọi trường học cần rà soát, sửa chữa, cải tạo nhà vệ sinh và hoàn tất tập huấn về an toàn thực phẩm, dinh dưỡng, cũng như phòng dịch. Sở GD-ĐT sẽ tăng cường kiểm tra để hỗ trợ và đảm bảo môi trường học đường luôn sạch sẽ, an toàn và thân thiện.