Cư dân có thể kiện nếu bị cấm giữ xe điện tại chung cư

Cấm xe điện – hành vi lạm quyền trái quy định

Ban quản lý chung cư Tân Phước đã yêu cầu đơn vị giữ xe ngừng nhận mọi loại xe sử dụng điện, từ xe đạp điện, xe máy điện đến ô tô điện, với lý do lo ngại về nguy cơ cháy nổ do pin và sạc điện không đảm bảo. Thậm chí, họ còn khẳng định sẽ kiểm tra và xử lý nếu phát hiện xe điện gửi trong hầm.

Tuy nhiên, theo luật sư Nguyễn Văn Hậu – Chủ tịch Trung tâm Trọng tài thương mại Luật gia Việt Nam – việc cấm hoàn toàn như vậy là trái với quy định trong Luật Nhà ở. Luật hiện hành yêu cầu các chung cư phải có diện tích để phương tiện của cư dân, bất kể là xe sử dụng nhiên liệu gì. Không có điều khoản nào cho phép ban quản lý đơn phương cấm xe điện. Do đó, hành vi của ban quản lý chung cư Tân Phước có dấu hiệu lạm quyền, vi phạm pháp luật và hoàn toàn có thể bị cư dân khởi kiện.

Trái ngược chính sách phát triển xanh

Luật sư Hậu cũng chỉ rõ, Chính phủ và chính quyền TP.HCM đang tích cực thúc đẩy chuyển đổi phương tiện sử dụng năng lượng sạch nhằm hướng tới mục tiêu giảm phát thải và phát triển bền vững. Bộ Xây dựng hiện cũng đang xây dựng quy chuẩn yêu cầu các bãi giữ xe bố trí khu vực có trụ sạc cho xe điện. Việc ban quản lý một chung cư cấm đoán kiểu “đánh úp” như vậy sẽ làm xói mòn niềm tin vào chính sách của Nhà nước và cản trở quá trình chuyển đổi xanh.

Xe điện có thực sự dễ cháy nổ?

Một phần nguyên nhân dẫn đến lệnh cấm là nỗi lo cháy nổ từ xe điện. Tuy nhiên, số liệu nghiên cứu từ AutoInsuranceEZ cho thấy xe điện có nguy cơ cháy thấp nhất: chỉ 25,1 vụ cháy/100.000 xe, thấp hơn rất nhiều so với xe chạy xăng dầu (1.529,9 vụ/100.000 xe). Nói cách khác, xe điện an toàn hơn xe xăng gấp khoảng 61 lần.

Nguyên nhân cháy nổ, nếu có, thường đến từ chất lượng xe kém, sạc không rõ nguồn gốc, lắp đặt thiết bị không đúng kỹ thuật hoặc hệ thống điện không đảm bảo. Các dòng xe điện đạt chuẩn đều phải vượt qua các kiểm định nghiêm ngặt và có hệ thống bảo vệ như ngắt sạc tự động khi đầy, chống quá dòng, tương tự như aptomat hoặc rơ-le điện dân dụng.

Giải pháp lâu dài: Hạ tầng an toàn và hỗ trợ từ chính quyền

Ông Lê Thanh Hải – chuyên gia thuộc Viện Nghiên cứu và Phát triển TP.HCM – cho biết, phần lớn các vụ cháy liên quan xe điện thời gian qua bắt nguồn từ hệ thống điện kém chất lượng ở các nhà trọ hoặc chung cư cũ. Do đó, TP.HCM đang lên kế hoạch xây dựng bản đồ chung cư đủ điều kiện để lắp trạm sạc, tạo điều kiện thuận lợi và an toàn hơn cho người dân sử dụng xe điện.

Ngoài ra, các đề xuất từ HIDS cũng khuyến nghị chính quyền hỗ trợ cải tạo hệ thống điện tại các khu trọ, bãi gửi xe để phục vụ nhu cầu sạc xe 2 bánh, hạn chế nguy cơ mất an toàn.

Người dân cần làm gì?

Theo giới chuyên gia, cư dân có quyền yêu cầu ban quản lý giải trình và phải đưa ra phương án hợp lý thay vì cấm đoán cực đoan. Nếu không đạt được thỏa thuận, người dân có thể gửi đơn lên cơ quan chức năng hoặc khởi kiện dân sự về việc bị xâm phạm quyền lợi hợp pháp.

Việc phát triển phương tiện xanh cần sự đồng lòng từ trên xuống dưới, không thể để các quyết định mang tính cản trở từ cấp cơ sở làm chệch hướng mục tiêu quốc gia. Mỗi cư dân, mỗi chủ đầu tư hay ban quản lý đều có vai trò trong việc hiện thực hóa một môi trường giao thông bền vững và an toàn